Początek lutego br., Trafo, Szczecin
Byłam wówczas po częściowej lekturze Śnialni Rafała Księżyka. Nie zdążyłam całości do spotkania z autorem, ale nawet ta częściowa lektura wprowadziła mnie w specyfikę tamtego „sennego”, a właściwie „żywo śniącego” świata, który wbudował się w Pracowni.
Pracownia, Piastowska 1, Katowice:
Czas i miejsce: lata sześćdziesiąte XX wieku na Śląsku, w Katowicach, na Piastowskiej 1, tam powstaje Pracownia, miejsce dedykowane twórczości, spotkaniom, przepojone duchowością, barwne w mrocznym PRLu. Po odzyskaniu wolności, po 1989, miejsce szalone, pełne ekscesów i psychodelii.
Twórcy Pracowni: Urszula Broll, Andrzej Urbanowicz, Henryk Waniek, Żygmunt Stuchlik i Antoni Halor.
Należy wspomnieć silną od setek lat tradycję śląskiej mistyki, którą można by wywodzić od Jakuba Böhme i Angelusa Silesiusa, a która najsilniej dała o sobie znać w międzywojniu na Śląsku Cieszyńskim. Waniek wspomina też o lokalnych, ludowych grupach okultystycznych. Nie przeceniałbym natomiast dyżurnych w szerszej świadomości „okultystów” z Grupy Janowskiej. A czemu? O tym też można przeczytać w „Śnialni”. Na pewno w żadnym innym regionie Polski nie było tak silnych korzeni ezoterycznych. To wspomniane już zerwanie z zapatrzeniem w Kraków czy Warszawę też miało znaczenie. I tu dawał o sobie znać śląski charakter, pewna hardość, świadomość odrębności zarówno od kultury polskiej, jak i niemieckiej; to, że jesteśmy kimś innym, że jesteśmy samoistni i powinniśmy tego bronić. Cały czas było się tu o co ścierać. Już w wolnej Polsce, antycypując to, z czym mamy do czynienia dziś, Urbanowicz wadził się z wciskającym się w życie społeczne Kościołem katolickim.
Źródło: https://www.dwutygodnik.com/artykul/10982-snialnia-znaczy-wolnosc.html
Rezydenci, osoby goszczone, tworzące, pojawiające się w Pracowni to, m.in.: Zdzisław Beksiński, Henryk Mikołaj Górecki, Jerzy Illg, Ryszard Krynicki, Mieczysław Litwiński, Jarosław Markiewicz, Jacek Ostaszewski, Tadeusz Sławek, Olga Tokarczuk czy Ingmar Villqist
Rafał Księżyk – dziennikarz i krytyk muzyczny. W latach dziewięćdziesiątych redagował magazyny Brum, Plastik, Antena Krzyku, City Magazine i Aktivist. Od 2012 do 2017 roku był redaktorem naczelnym Playboya. Jest współautorem bestsellerowych autobiografii Tomasza Stańki, Roberta Brylewskiego, Tymona Tymańskiego, Muńka Staszczyka, Kazika Staszewskiego, Marcina Świetlickiego, a także autorem dwóch zbiorów esejów – 23 cięcia dla Williama S. Burroughsa oraz Wywracanie kultury. O dandysach, hipsterach i mutantach. Za ten drugi otrzymał nominację do Nagrody Literackiej Gdynia. Za książkę Dzika rzecz. Polska muzyka i transformacja 1989-1993 został nominowany do Nagrody Literackiej m.st. Warszawy oraz do Nagrody Literackiej Gdynia oraz do Nagrody Historycznej m.st. Warszawy im. Kazimierza Moczarskiego. Rafał Księżyk prowadzi audycję Nokturn w Programie 2 Polskiego Radia. Współpracuje z magazynem Dwutygodnik.com.
Spotkanie w Trafostacji prowadził Stanisław Ruksza – kurator wystaw, historyk sztuki, autor tekstów, , wykładowca. Dyrektor TRAFO Trafostacji Sztuki w Szczecinie od 2017 roku i główny kurator instytucji. W latach 2008-2017 dyrektor programowy CSW Kronika w Bytomiu. Studiował historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim. W latach 2003-2004 współpracował z Andrzejem Urbanowiczem w legendarnej pracowni Piastowska 1 w Katowicach przy powstawaniu wystawy i książki „Katowicki Underground Artystyczny po 1953 roku” (Galeria Sztuki Współczesnej BWA, Katowice 2003). Kurator kilkuletniego cyklu, wystawy i książki Projekt Metropolis (Muzeum Śląskie w Katowicach, CSW Kronika w Bytomiu, Fundacja Imago Mundi), przepisującego różne narracje Górnego Śląska. Po śmierci Andrzeja Urbanowicza wielokrotnie wystawiał prace artysty i grupy Oneiron w kraju i za granicą.
